FUNKCIJA ORGANA PO TKM (TRADICIONALNA KINESKA MEDICINA)

Milenko S. Ristić, dr medicine, akupunkturolog i tuinolog
Distrikt Brčko, Republika Srpska
Email: ultrawellcentar@gmail.com

Sažetak rada: Objašnjavanje funkcije organa po tradicionalnoj kineskoj medicini – TKM, dovodi do jednog drugačijeg shvatanja rada ljudskog organizma, a samim tim i organa. Suština je da su funkcije organa predstavljene kao dinamička aktivnost vitalne energije QI-a i uzajamnog odnosa sa dva aspekta vitalne energije YIN-a i YANG-a. Sva ova objašnjenja su stara preko 5.000 godina, dakle datiraju od vremena kada kinezi nisu imali predstavu o biohemijskim procesima u ćeliji ili barem mislimo da nisu imali saznanja o istim. Metode rada: Metodologija se bazira na teorijskom korišćenju stručne literature iz TKM, kao i dugogodišnjem iskustvu u radu sa pacijentima i objašnjavanju simptoma nastanka određenih poremećaja u organizmu. Rezultati: Potvrđuju da se u praksi u radu sa pacijentima, objašnjenje njihovog statusa i problematike određenih poremećaja, pogotovo psihosomatskih, daleko više poklapaju sa činjeničnim stanjem, u odnosu na status koji dobijemo anamnezom po principima klasične, ortodoksne medicine. Zaključak: Suština objašnjenja i pojašnjavanja. Funkcije organa po TKM jeste da sveobuhvatnije posmatramo ljudski organizam i čoveka, kao celinu, a ne kao sistem pojedinačnih organa. Ovakav pristup sagledavanju problematike, zahteva dobro poznavanje patofiziologije organa po KTM, jer dinamička aktivnost vitalne energije QI-a je proces i ne može se zaustavljati, pogotovo ne u interakciji sa okolinom, odnosno prirodom i vremenom. Određene zakonitosti koje su uočene kod organa daju nam sliku o stanju celokupnog QI-a u organizmu, njegovim poremećajima, koji su doveli do pojave simptoma. Sve ovo nam može pomoći u rešavanju problema, bilo da se radi o terapiji akupunkturom, TUI-NA masažom, refleksoterapiji, ili o korekciji ishrane. Posmatrajući i objašnjavajući organe putem QI-a možemo iskoristiti znanje i status i za mnoge druge tehnike koje nisu u sklopu TKM, kao npr: floriterapija, homeopatija, kineziterapija, itd. Ključne reči: Vitalna energija – QI, tradicionalna kineska medicina, organi, poremećaji, terapija, dinamička aktivnost.

Rad:
Hiljadama godina ranije, kinezi su pre Ajnštajna, Darvina, Tesle i drugih naučnika znali da procesima u nama i oko nas „upravlja“ energija. Možda nisu znali objasniti putem materijalnih i fizičkih dokaza kako sve to funkcioniše, ali su znali uočiti promene koje izaziva dinamička aktivnost iste i na osnovu toga napraviti čitav niz, između ostalog, terapeutskih metoda koje su tu energiju mogli vratiti u ravnotežu. U kineskoj medicini osnova svih aktivnosti je vitalna energija –QI. QI ima svoje parametre a to su: nasledni (kongenitalni) QI, koji dobijamo od naših roditelja i predaka, hranljivi QI- koji kreiramo unošenjem hrane, grudni (pektoralni) QI – vrlo bitan QI i povezan je sa disanjem i unošenjem kiseonika i izbacivanjem CO2. Sve ove karakteristike QI daju jednu osnovu koja se naziva WIQ-QI zaštitni QI i on predstavlja naš imuni sistem. Vitalna energija ima svoja dva aspekta: YIN i YANG. YIN je tamno, hladno, negativno, žensko, hronično, YANG je svetlo, toplo, pozitivno, muško, akutno i šuplje. Ove dve suprotnosti ne idu jedno bez drugog, i stalno se prepliću i dinamične su. Sva ova energija korespondira sa pet elemenata: vatra, zemlja, metal, voda i drvo i sa organima koji se nalaze u njima, a to su: vatra (YIN: srce, perikard. YANG: tanko crevo i trodelni grejač), zemlja (YIN: slezena. YANG: želudac), metal (YIN: pluća. YANG: debelo crevo), voda (YIN: bubreg. YANG: mokraćna bešika) i drvo (YIN: jetra. YANG: žučna kesa). Dakle, sve funkcije organa su objašnjene preko dinamičke aktivnosti QI, odnosno one su uočene na osnovu određenih manifestacija. Tako npr. srce je organ gde je smeštena „duša“. Mi to možemo posmatrati i kao emocije. Srce upravlja i kontroliše promet krvi, kroz krvne sudove. Srce je odgovorno za osnovne emocije: radost, žalost, osećaj za lepo i ružno, dakle jedan niz mentalnih-emotivnih aktivnosti, koje se između ostalog mogu manifestovati na licu. Sve ove aktivnosti podržava srčana kesa, perikard. Perikard determinira te aktivnosti do detalja. I kada primetimo da kod određene osobe postoji sklonost ka uočavanju detalja, prvo pomislimo na perikard. Tanko crevo ima svoju funkciju odvajanja esencije, dakle bitnog od nebitnog u procesu varenja hrane. Ta funkcija je predodređena i za mentalne aktivnosti, što će se u praksi reći da osoba koja ima pojačan QI u tankom crevu ima jako dobru sposobnost donošenja odluke. SAWJIAO ili trodelni grejač je bitan za prevođenje i dovođenje energije iz bubrega do svih delova tela, kao i zagrejavanje i prenos toplote. Podržava ostale mentalne aktivnosti koje su predisponirane za druge organe. Funkcija slezene je u transportu i transformaciji „vlage“. Pod vlagom se podrazumevaju tkivne tečnosti: crevna tečnost, limfa, tečnost u intersticijumu (prostor između ćelija). Slezena utiče na rad mišića, odnosno zadužena je za mišićnu elastičnost. Isti ovakav uticaj ima i na tetive. Poremećaj u prometu energije u slezeni može dovesti do prekomernog nakupljanja tečnosti, pogotovo u abdomenu (stomaku), i na ekstremitetima. Na mentalnom profilu ovi poremećaji su povezani sa promenama raspoloženja, tuga, žalost, melanholija. Želudac je vezan za pripremu hrane za dalji tok probave. Ista funkcija je i na mentalnom nivou. Osobe koje imaju visok status QI-a su skloni detaljnom pripremanju i pripremi za svaku situaciju i događaj. Utiče na preteranu angažovanost i za najmanji detalj, što iscrpljuje organizam i može dovesti do gastritisa. Pluća su sa kožom najpovršniji organ i sve manifestacije na koži mogu imati povezanost sa disfunkcijom pluća. Glavna karakteristika pluća kao organa po KTM je razmena kiseonika i ugljendioksida. Osobe sa pojačanim QI-em u plućima imaju sklonost ka preteranom razmišljanju, brizi i uopšte kod takvih osoba se pojavljuje potreba za kontrolom svega u njihovom mentalnom krugu. Odsutna je fleksibilnost što dovodi do subjektivnog osećaja napetosti i „težine“ iza grudne kosti. Površno i plitko disanje dovodi do zamora generalno u telu zbog smanjene koncentracije O2 i povećane kiselosti i zadržavanja CO2. Debelo crevo ima funkciju eliminacije krajnjih produkata probave i vidu fecesa. Važnost ovog organa je u detoksikaciji, a u mentalnom profilu je organ koji je zadužen za eliminaciju stvari i događaja u svakodnevnici. Ovde se misli na mogućnost „otpuštanja“ događaja koji su nam pre svega napravili neprijatnost, određene situacije koje su nam bile neprijatne po vokaciji. Bubreg je jedan od najvažnijih, ako se to može reći energetskih katalizatora u organizmu. Bubreg čuva esenciju i zadužen je za reprodukciju i rast. Bubreg je i generator energije, QI-a u organizmu. Poremećaj QI-a u bubrezima može dovesti do osećaja straha, iznemoglosti i iscrpljenosti, a na duže staze, manjak dovodi do pojave osteoporoze i ukočenosti ekstremiteta. Kod poremećaja viška QI-a u bubrezima prisutna je pojava preterane psihofizičke aktivnosti. Takve osobe imaju poterbu za stalnom psihičkom i fizičkom aktivnošću („višak adrenalina“). U društvu su prepoznatljivi po gestikuliranju, „držanju pažnje sagovornika“. Te osobe su neustrašive, hrabre i vrlo često ih „instinkt“ vuče napred. Ovakav bubreg je karakterističan za ljude koji se bave javnim poslovima, glumci, estradni umetnici, političari, menadžeri… Mokraćna bešika podržava rad bubrega i ima funkciju čuvanja i eliminaciju mokraće. Meridijan mokraćne bešike, koji je eksponent QI-a istog organa na površinu tela, je najduži meridijan i ima centrifugalan energetski tok. Na mestima gde meridijan prolazi, a najčešće na pregibnim mestima kao vrat, krsta i kolena dolazi do zastoja u protoku QI-a. Ta topografska mesta na telu su i najčešće izložena poremećajima tipa: cerviralna spondiloza (bol u vratu), bol između lopatica, lumbago i različiti oblici problema sa kolenima. Jetra je organ koji „skladišti“ krv, kao tkivnu tečnost i šalje je prema tkivima gde je potrebna. Jetra „kontroliše“ mišiće i tetive i utiče na njihov fiziološki rad. Poremećaj QI-a u jetri može dovesti do nastanka povreda mišićno-tetivnog sistema. Jetra je i organ odluke, ali isto tako organ je koji vrlo jasno „izbacuje“ emocije koje dolaze iz srca, kao npr. ljutnja. Usmerenost aktivnosti jetre prema reproduktivnim organima, može dovesti kod žena do obilnih i bolnih menstruacija, kao i do pojave glavobolje. Žučna kesa podržava rad jetre i ponekad naglašava jetrene aktivnosti npr. Ako ljutnju imamo u sebi, preterani rad žučne kese može dovesti do transformacije ove emocije u bes.

Sve navede funkcije organa po KTM se odnose na stanje QI-a u njima. Dakle ovde je reč o energetskim potencijalima koji su bili već odavno prepoznatljivi i objašnjeni, a ne o funkcionalnoj biohemiskoj aktivnosti koja nam je poznata u medicinskoj praksi. Ovakav način sagledavanja ljudskog tela, dovodi do toga da lakše uočimo uzroke nastanka određenih promena, a samim tim da lakše dođemo do terapije, zalečenja ili izlečenja, što je u zavisnosti od stepena poremećaja QI-a. Verovatno kinezi zbog svih ovih objašnjenja nisu postavili mozak kao organ jer po njima on je samo jedan od segmenata QI-a koji generiše protok istog. Poznavanje funkcije i patofiziologije organa po KTM-u može se iskopristiti i u preventivi, jer početak energetskog poremećaja u organizmu, koji nije naglašen jakim simptomima može biti i jeste osnova za nastanak bolesti ako se ne tretira. Zbog svega ovoga u praksi dolazimo do rezultata koji mogu izgledati kao „čudo“, a reč je samo o poznavanju principa funkcionisanju organa po KTM. Zbog toga korišćenje iskustva iz KTM-a može koristiti kod klasičnih tretmana i poremećaja i u zapadnoj medicinskoj praksi. Ovde nije reč o konkurenciji između dve vrste medicina i prakse, nego o praktilnom pristupu a sve u cilju dobijanja što kvalitetnijih rezultata kod pacijenata. Koja od metoda tehnika po KTM će biti odabrana od strane lekara-terapeuta zavisi od njegove obučenosti. I na kraju ovakav način sagledavanja „stanja“ QI-a u organizmu u procesu terapije apsolutno ne može naštetiti pacijentu, jer se koriste njegovi organski materijali bez prisustva bilo kakvih hemijskih supstanci.

LITERATURA

1. Sun Chengnan-Chinese massage therapy
2. Fang Jianguo, Guo Xueqin, Zhen Liangyi, Liu Xiaoning- Atlas of therapeutic motion for treatment and health
3. Popić Jelica, Ristić Milenko – Skripta za seminar TUI-NA masaže, Wellness Akademija-Lovran, Ultrawell centar za psihofizički balans – Novi Sad
4. Popić Jelica, Ristić Milenko- Skripta za seminar reflekso-terpije, Wellness Akademija – Lovran, Ultrawell centar za psihofizički balans-Novi Sad
5. Razni izvori iz kliničke prakse – Peking, Colombo, Bangkok, Kuala Lumpur, Ljubljana, Skoplje, Beograd, Sarajevo, Opatija, Novi Sad, Brčko-Pro Vita Medica

Milenko S. Ristić

FUNCTION OF THE ORGANS ACCORDING TO TCM (TRADITIONAL CHINESE MEDICINE)

ABSTRACT: Explanation of the functions of various organs by TCM, making diffrent thinking works of human body.Main point that the function of organs working like a dinamic activity of vital QI and a relation two aspects vital energy:YIN and YANG.All explanations are old over 5000 years.it means they are coming from the time when the chinese dont have explanation about the biochemical process into the cells or we think that they didnt have explanations of the same stories.